Bệnh toi gà là một căn bệnh cấp tính rất nguy hiểm ở gà. Khả năng lây lan bệnh rất nhanh đồng thời tỷ lệ tử vong khi gà mắc phải bệnh toi gà (bệnh tụ huyết trùng) lên đến 90% nếu người nuôi không phát hiện kịp thời và điều trị sớm. Hãy cùng dagabinhluan tìm hiểu về bệnh toi gà này, phương pháp điều trị và phòng bệnh hiệu quả.
Bệnh toi gà là bệnh gì?
Bệnh toi gà hay còn gọi là bệnh tụ huyết trùng ở gà do vi khuẩn gây ra. Bệnh này gà hay mắc phải ở các khu vực có khí hậu nóng ẩm hoặc vào thời điểm giao mùa. Bệnh thường mắc phải khi gà từ 3 tháng tuổi trở lên. Tỷ lệ gà mắc bệnh thấp nhưng nếu bị mắc phải thì tốc độ lây lan rất nhanh gây thiệt hay nặng nề cho người nuôi.
Đặc biệt bệnh cũng có thể lây lan từ các loài chim hoang dã trong tự nhiên sang gà nuôi. Nếu không kiếm soát tốt sẽ bị bùng dịch bệnh lên rất nhanh.
>>> Xem Thêm: Bệnh APV Trên Gà – Chia Sẻ Nguyên Nhân Và Cách Phòng Bệnh Chuẩn Nhất Cho Gà
Nguyên nhân dẫn đến bệnh toi gà
Bệnh toi gà do vi khuẩn Pasteurella multocida. Bệnh thường xảy ra ở gà từ 3 tháng tuổi trở lên. Bệnh lây lan qua đường tiêu hóa, hô hấp, vết thương ngoài da, tiếp xúc với gia cầm bệnh.
Vi khuẩn gây bệnh dễ bị diệt bởi thuốc sát trùng, ánh nắng và nhiệt độ cao. Bệnh có thể tồn tại hàng tháng trong xác gia cầm chết nên cần chú ý xử lý xác gia cầm chết trong thời gian bệnh bộc phát.
Bệnh toi gà ở thể quá cấp tính:
- Ở thể này, gà bị bệnh không có biểu hiện triệu chứng gì mà chết đột ngột không rõ nguyên nhân, có trường hợp đang ăn cũng lăn ra chết.
Bệnh toi gà ở thể cấp tính
- Biểu hiện ở thể cấp tính là gà ủ rũ, sốt, bỏ ăn, xù lông, đi lại chậm chạp, mào tím tái.
- Quan sát thấy miệng có nhớt màu đục, thở khò khè.
- Phân loãng từ màu nhạt chuyển dần sang màu xanh sẫm có chứa dịch nhầy. Ở thể này tỷ lệ chết là 50% và gà chết sau 24-72 giờ phát bệnh nếu không được chữa trị kịp thời.
Bệnh toi gà ở thể mãn tính
- Thể mãn tính gà thường bị tiêu chảy kéo dài, các khớp sưng tấy, gà đẻ trứng kém.
- Có triệu chứng chảy nước mắt, mũi, tiêu chảy, lông xung quanh hậu môn dính bết. Người gầy ốm rất nhanh và không đứng vững, thường rớt lại phía sau đàn. Nếu bị xua đuổi, vật nuôi thường loạng choạng đi không vững.
Đặc điểm dịch tễ của bệnh toi gà là có tính lẻ tẻ, xảy ra phổ biến ở các loại gia cầm như gà vịt. Vật nuôi có triệu chứng bệnh nặng và chết rất nhanh. Đặc trưng của bệnh tích là có những đám hoại tử trên gan, viêm bao tim tích nước vàng.
Có thể bạn quan tâm: PHÒNG CHỐNG BỆNH ĐẬU GÀ NHÀ NÔNG NÊN BIẾT
Biểu hiện của bệnh toi gà
Biểu hiện của bệnh toi gà hay bệnh tụ huyết trùng thường được phát hiện thông qua các biểu hiện bên ngoài hoặc khi giải phẫu mới phát hiện được. Gà mắc bệnh này chết rất nhanh nên bà con cần chú ý để có thể chữa trị kịp thời.
Biểu hiện bên ngoài của bệnh toi gà
- Gà ủ rũ, chết bất ngờ
- Màu da gà chuyển sang màu tím tái
- Gà chạy nước mũi lẫn tơ máu.
- Tai tích của gà sưng phồng lên
- Nhiệt độ cơ thể của gà ở giai đoạn này tầm 42-43 độ c.
- Lông gà xù và di chuyển chậm chạp.
- Khó thở và phân có màu nâu
Nếu như bạn vẫn khó phân biệt, bạn có thể thử giải phẫu để chắc chắn tụ huyết trùng gia cầm.
Chẩn đoán bệnh toi gà sau khi giải phẫu gia cầm
- Cơ thể gà bị tím tái không có màu tươi tắn
- Thịt gà không săn chắc, khoang tin có dịch nhầy.
- Tim gà bị sưng, phổi bị tụ máu có màu nâu sẵm.
- Niêm mạc ruột chảy máu hoặc có dấu hiệu tụ máu.
- Các khớp xương bị sưng to, mưng mủ
Nếu như gia cầm có biểu hiện bên ngoài và trong cơ thể giống trên thì hơn 80% gia cầm của bạn đã mắc bệnh tụ huyết trùng gia cầm. Nếu bạn chưa kịp tiêm phòng cho gà, bạn nên kịp thời điều trị cho gia cầm nếu không gà chết rất nhanh.
>>> Xem thêm: Nhận Biết Bệnh ILT Trên Gà Và Cách Phòng Chống Bệnh Cho Gà
Tác hại của bệnh toi gà
Trong chăn nuôi, việc gà mắc bệnh mang lại rất nhiều rắc rối cho nhà nông. Một lứa gà mắc bệnh tụ huyết không chữa trị kịp thời mang đến rất nhiều tác hại. Có thể dễ dàng kể đến như:
- Gây thiệt hại về kinh tế
- Gà mắc bệnh chết rất nhanh nếu không phát hiện kịp thời
- Dễ lây lan gây ra thiệt hại trên diện rộng.
- Dễ ủ mầm bệnh khó diệt trừ cho lứa gia cầm nuôi tiếp theo
Chính những thiệt hại trên, bà con nên thường xuyên quan sát và chữa trị kịp thời để tránh gây thiệt hại nặng nề trong chăn nuôi.
3 Bước để điều trị bệnh toi gà hiệu quả
1: Vệ sinh chuồng trại
Khi dịch bệnh bùng phát, cần phải tiêu độc sát trùng chuồng trại thường xuyên từ 1-2 lần/tuần, Phun sát trùng trực tiếp vào các khu vực đang chăn nuôi.
Xử lí và tiêu hủy gà chết, lọc gà ốm, cách li gà khỏe mạnh để tiện chăm sóc và điều trị. Đối với gà khỏe mạnh, chăm sóc bằng thức ăn, nước uống đầy đủ, chuồng trại thoáng mát, bổ sung thêm các vitamin và điện giải.
2: Dùng thuốc kháng sinh
Có thể dùng một trong những thuốc kháng sinh sau đây để điều trị tụ huyết trùng: một trong những thuốc sau đây để điều trị tụ huyết trùng trên gà: Amoxiciclin, Enrofloxacin, Oxytetracyclin, Streptomycin, Neomycin, Genta-tylo, Ampicillin… dùng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
3: Dùng vitamin, men tiêu hóa, giải độc gan thận
Tăng cường sức đề kháng cho gà bằng cách bổ sung thêm các loại vitamin tổng hợp, vitamin K để chống xuất huyết, cầm máu.
Bên cạnh đó, giải độc chức năng gan thận cho gà bằng các thuốc giải độc gan thận. Thuốc có thành phần chính là sorbitol và các acid amin.
Cung cấp thêm chất điện giải có thành phần là NaCl, KCl, NaHCO3 để bù nước và khoáng khi gà bị mất nước do tiêu chảy.
>>> Xem Thêm: Top 3 cách trị dứt điểm bệnh ib trên gà
Phương pháp chữa bệnh toi gà bằng phác đồ
Để chữa bệnh tụ huyết trùng tại gia, bạn có thể dùng Streptomycin, Oxytetracycline hoặc những kháng sinh đặc hiệu khác có bán trên thị trường. Bên cạnh đó, sau quá trình tìm hiểu và sàng lọc định kỳ đã cho ra 2 phác đồ điều trị tụ huyết trùng gia cầm hiệu quả nhất.
Phác đồ 1 : Pha vào nước uống hoặc trộn vào thức ăn một trong các loại sau
- BIO AMOXICILLIN 50% hoặc AMPI COLI( Hàn Quốc) : 100GR / 1 tấn gà / lần – ngày 2 lần ( liên tục 3 – 5 ngày )
- Hoặc BIO AMOXYCOLI : 100 GR / 700kg – 800kg gà / lần – ngày 2 lần ( liên tục 3 – 5 ngày )
- Hoặc BIO AMPICOLI MAX : 100 GR/500- 700 kg gà/ lần – ngày 2 lần ( liên tục 3 – 5 ngày )
Kết hợp thêm vitamin, men tiêu hóa, giải độc gan thận để tăng sức đề kháng cho gà nhanh khỏi bệnh hơn có thể sử dụng: PERMASOL, NOPSTRESS… giải độc gan thận: SUPERLIVE, HAN SOBITOL, BIO SORBITOL…liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Phác đồ 2: Để điều trị với số lượng gà lớn một cách nhanh nhất, bạn nên tiêm theo thuốc đặc trị bệnh toi gà hay còn gọi là bệnh tụ huyết trùng
- LINSPEC 5/10 hoặc LINCOSEPTOJECT : 1ml / 3-4 kg gà, ngày 1 lần ( 3 ngày liên tục )
- UV SIGEN : 1ml / 6 kg gà, ngày 1 lần ( 3 ngày liên tục )
- VIDAN T : 1ml / 3-4 kg gà, ngày 1 lần ( 3 ngày liên tục )
- CEFTIKETO : 1ml / 4-5kg gà, ngày 1 lần ( 3 ngày liên tục )
>>> Xem Thêm: Bệnh Dịch Tả Ở Gà – Cách Phòng Và Điều Trị Bệnh
Cách phòng bệnh toi gà hiệu quả nhất
Dùng Vaccine
Người xưa có câu “phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Vì vậy, chủ động phòng bệnh toi gà bằng cách tiêm phòng vaccine định kì theo hướng dẫn của bác sĩ thú y là tốt nhất.
Theo một số nghiên cứu cho thấy vaccine được sản xuất dùng chủng phân lập từ các ổ dịch toi gà tại Việt Nam có tính tương đồng kháng nguyên cao và hiệu quả bảo hộ của vaccine rất tốt so với vaccine nhập từ nước ngoài. Tiêm vaccine dưới da hoặc bắp thịt và ưu tiên sử dụng vaccine nhũ dầu cho đàn gà giống.
Bài viết trên của dagabinhluan đã nói tổng quát về bệnh toi gà, đồng thời cũng hướng dẫn cách điều trị và phòng bệnh cho các bác nhà nông nắm rò. Chúc các bác nông dân có một đàn ga khỏe mạnh, thành công trong việc chăn nuôi. Các bác có thể đọc thêm các bài viết trên web dagabinhluan.com, win8 để xem thêm các kiến thức chăn nuôi nhé.